Historia mazurskich miast na starych zdjęciach – Węgorzewo

Tym razem prezentujemy Węgorzewo i również jego bardzo ciekawą historię.

Węgorzewo leży na pograniczu ziem dawnych plemion pruskich - Bartów (od zachodu), Jaćwingów (od wschodu) i Galindów (od południa). Pozostałości pruskiego osadnictwa widać zresztą do dziś. W okolicach znajduje się kilka stanowisk archeologicznych – są to między innymi grodziska w Rudziszkach (niedaleko obecnej granicy państwowej), Węgielsztynie czy we wsi Grodzisko (gmina Banie Mazurskie).

Pożary, najazdy Tatarów, wizyta polskiego króla

Potwierdzają to krzyżackie kroniki, które na tym terenie lokują pruską osadę – gród Angetete, zdobyty przez rycerzy zakonnych w 1256 roku.

W XVII i XVIII wieku miasto było ośrodkiem rzemieślniczo-rolniczym o drewnianej w znacznej części zabudowie. Ogień strawił dużą część miasta także w 1656 i 1707 roku, a różnego rodzaju zarazy szalały tu w latach 1621, 1625, 1630, 1662 oraz w czasie wielkiej epidemii dżumy z lat 1709–1710. Po wszystkich tych klęskach mieszczanie jednak z uporem podnosili miasto z gruzów. W 1734 i 1736 roku na zamku w Węgorzewie przebywał król Stanisław Leszczyński, który musiał uciekać z Polski po drugiej nieudanej elekcji z 1733 roku.

Rozwój miasta i turystyki

Lata 90. XIX wieku i pierwsza dekada XX stulecia to okres, w którym miasto uzyskało liczne połączenia kolejowe, między innymi z Giżyckiem, Kętrzynem i Oleckiem. W końcu XIX wieku przy drodze do Giżycka powstały koszary, w których stacjonowały między innymi jednostki kawaleryjskie. W 1901 roku wybudowano w nim gazownię, dzięki czemu można było zapewnić miastu oświetlenie gazowe. W tym samym czasie powstały wodociągi, a w latach 20. doprowadzono do miasta elektryczność.

Warto dodać, że w dwudziestoleciu międzywojennym na Mazurach rozkwitała turystyka. Specjalnością terenów wokół Węgorzewa były bojery – na Święcajtach odbyły się nawet mistrzostwa Europy w tej dyscyplinie.

Po latach względnego spokoju mieszkańcy Węgorzewa muszą zmierzyć się z traumą I wojny światowej także w ich miasteczku. W Prusach walczą wojska niemieckie i rosyjskie. Śladem tych walk jest cmentarz wojenny założony w latach 20. i ulokowany na malowniczym wzgórzu nad jeziorem Święcajty.

Węgorzewo zniszczone w czasie wojny

II wojna światowa to praktycznie koniec Mazur, jakie były znane przez wiele wieków. Także dla mieszkańców Węgorzewa oznaczało to „koniec ich świata” i wojenną pożogę, śmierć, cierpienie i wypędzenia.

W styczniu 1945 r. zaczęły się dotkliwe bombardowania miasta. Rozkaz jego opuszczenia wydano 21 stycznia 1945 roku. Już w lutym 1945 roku do Węgorzewa przyjechali pierwsi przedstawiciele polskiej administracji. Do miasta zjeżdżali też Polacy, przesiedleńcy z innych stron kraju. 23 maja 1945 r. polscy urzędnicy przejęli zarząd nad miastem z rąk radzieckiego dowództwa.

Dawny Angerburg, zaraz po wojnie nazwany Węgoborkiem, a od 1946 roku funkcjonujący jako Węgorzewo, leżał w ruinach. 85% budynków nie nadawało się do zamieszkania. Ponownie, już nowi mieszkańcy miasta, podnosili to miejsce z upadku i ruin.