Karta z kalendarza. 30 sierpnia 1914 r. doszło do bitwy pod Tannenbergiem

17 sierpnia 1914 r. armia rosyjska rozpoczęła natarcie na Prusy Wschodnie, które miało na celu odciążenie wojsk francuskich walczących z Niemcami na zachodzie i zmuszenie armii II Rzeszy do walki na dwóch frontach.

Niemcy rzucili niemal wszystkie swoje najważniejsze jednostki do ataku na Francję. W myśl "planu Schlieffena" w przeciągu sześciu tygodni od ogłoszenia przez Niemcy mobilizacji, armia francuska miała zostać rozbita a Paryż zajęty.

28 lipca 1914 r. wybuchła I wojna światowa. Konflikt przetoczył się przez Mazury

28 lipca 1914 r. Austro-Węgry wypowiedziały wojnę Serbii i to wydarzenie, niemal łańcuszkowo, wywołało globalny konflikt światowy. Część działań zbrojnych Wielkiej Wojny przetoczyło się też przez Mazury. Rosjanie...

Sztabowcy niemieccy zakładali, że w ciągu półtora miesiąca armia rosyjska nie będzie w stanie zmobilizować sił na tyle dużych, aby mogły one przeprowadzić zakrojoną na szeroką skalę ofensywę przeciwko Niemcom. Po pokonaniu Francji wojska niemieckie miały zostać błyskawicznie przerzucone na wschód i rozprawić się z Rosjanami. Rachuby te jednak zawiodły.

Armia rosyjska zaatakowała dwa tygodnie po oficjalnym wypowiedzeniu wojny, wdarła się do Prus Wschodnich i pokonała 20 sierpnia 1914 r. wojska niemieckie w bitwie pod Gąbinem. Rosjanie mieli zdecydowaną przewagę liczebną nad przeciwnikiem i dowództwo niemieckie podjęło decyzję o cofnięciu się na linię Wisły. Oznaczało to, że całe Prusy Wschodnie zostaną zajęte przez Rosjan.

Natarcie na Niemcy prowadziły 1. Armia gen. Paula von Rennenkampfa oraz 2. Armia dowodzona przez gen. Aleksandra Samsonowa. Rosyjskie natarcie stopniowo traciło jednak impet i pojawiły się problemy z aprowizacją. Dawało to szansę na odzyskanie inicjatywy przez Niemców.

Dowódcę niemieckiej 8. Armii broniącej Prus, gen. Maximiliana von Prittwitz und Gaffron zastąpili - ściągnięty z emerytury gen. Paul von Hindenburg i jako szef jego sztabu gen. Erich Luddendorff. Nowi dowodzący zdecydowali się na kontratak. Uderzenie zdecydowano się poprowadzić na południu, w okolicy miejscowości Stębark, przeciwko 2 Armii gen. Aleksandra Samsonowa. Decydujące starcie, które przeszło do historii jako "II bitwa pod Tannenbergiem" trwało od 26 do 30 sierpnia.

Niemcy wykorzystali błędy przeciwnika, który przedwcześnie uznał, że odniósł w kampanii wschodniopruskiej zwycięstwo. Kiedy Rosjanie zorientowali się w sytuacji 2. Armia była już rozbita i okrążona. Niebagatelną rolę w zniszczeniu wojsk Samsonowa odegrał dowódca 1. Armii, gen. von Rennenkampf. W momencie kiedy Niemcy atakowali 2. Armię , von Rennenkampf bezczynnie czekał na północy i nie zdecydował się pomóc reszcie sił rosyjskich. Spóźniona odsiecz ruszyła 29 sierpnia, ale została powstrzymana. Generał Samsonow najprawdopodobniej popełnił samobójstwo, kiedy okazało się, że dla jego wojsk nie ma już ratunku.

Cień historii. Śladami I wojny światowej na Mazurach

Kiedy przychodzi nam na myśl I wojna światowa, wspominamy najczęściej bitwę pod Tannenbergiem z sierpnia 1914 r. czy bitwę zimową z początku 1915 roku. Tymczasem na Mazurach jest wiele ciekawych miejsc upamiętniających pierwszy,...

Klęska Rosjan była spowodowana głównie brakiem współpracy pomiędzy poszczególnymi jednostkami, a także zaniedbaniem rozpoznania. Rosjanie nie spodziewali się niemieckiego kontruderzenia i pomimo liczebnej przewagi dali się okrążyć. Rosyjskie straty wyniosły ok. 30 tys. zabitych i blisko 100 tys. jeńców. Niemieckie były kilkakrotnie niższe.

Generał von Hindenburg i jego sztab nie obawiali się podjęcia ryzyka i zaatakowania silniejszego przeciwnika. "Cichym" bohaterem bitwy był gen. Hermann von Francois, który w decydującym momencie walk wbrew rozkazom przełożonych nie podjął ataku na rosyjskie siły i postanowił czekać całą dobę na ciężką artylerię. Gdyby nie owa niesubordynacja, Niemcy najpewniej nie byliby w stanie przełamać rosyjskiej obrony. Przewaga w ogniu artyleryjskim przechyliła jednak szalę zwycięstwa na ich stronę.