Unikatowy obiekt na Mazurach trafi na listę zabytków?

Budynek jest na pozór zwyczajną, drewnianą architekturą, jednak ma ładne detale.

- Dawne kąpielisko miejskie w Pasymiu prezentowaliśmy na okładce W-M Biuletynu Konserwatorskiego w kategorii ginący zabytek (niestety), ale jesteśmy pewni, że trzeba je chronić. To jeden z nielicznych już zachowanych obiektów tego typu w regionie. Dlatego złożyliśmy wniosek do Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków o objęcie ochroną konserwatorską i wpis do rejestru zabytków. Przypomnę, rok budowy 1921, architekt August Wiegand, główny budulec drewno, specyfika: w nurcie architektury regionalnej – informuje Towarzystwo Opieki nad Zabytkami w Olsztynie.

Jak dodaje Iwona Liżewska, szefowa olsztyńskiego Towarzystwa Opieki nad Zabytkami właśnie oryginalnej, starej, drewnianej architektury mamy w regionie coraz mniej. Podobne pawilony stały przed wojną w każdym mieście, które miało dostęp do jeziora, czy większego stawu, a dziś taki pawilon, poza tym w Pasymiu, zachował się tylko w Olecku.

Trwa renowacja niezwykłego zabytku w Pasymiu na Mazurach

- Ten klasycystyczny obiekt z jednoprzestrzennym, kolebkowo sklepionym wnętrzem znajduje się na terenie dawnego cmentarza ewangelicko-augsburskiego z XVII w. przy skrzyżowaniu ul. Tartacznej i Tadeusza Kościuszki. W 2013 wykonano...

Drewniane pawilony, w których plażowicze przebierali się (były tam też toalety, a często i bary) funkcjonowały przed wojną m.in. w Olsztynie nad jeziorem Ukiel, w Nidzicy, Szczytnie, czy Giżycku. Dziś nie ma po tych budynkach śladu.

– A Pasym do dziś jest dobrze zachowanym pod względem architektonicznym miasteczkiem. Warto ocalić i ten budynek – zauważyła Liżewska i dodała, że obok tego pawilonu znajdowało się boisko sportowe, którego zarys do dziś jest widoczny w przestrzeni.

Ze źródeł historycznych wiadomo, że w czasach Prus Wschodnich w Pasymiu działała skocznia narciarska, schronisko młodzieżowe, wieża widokowa, a w pobliskich Rudziskach Pasymskich – leśny kurort. Podobnie działały kompleksy sportowe i rekreacyjne w innych wschodniopruskich miasteczkach, np. przy zachowanym pawilonie kąpielowym w Olecku zbudowano molo i wieżę do skoków do wody. W pobliżu działała też wypożyczalnia kajaków i przystań jachtowa.

Rzecznik prasowy Warmińsko-Mazurskiego Urzędu Ochrony Zabytków Bartłomiej Skrago potwierdził wpłynięcie wniosku TOZ.

– Wniosek jest w trakcie rozpatrywania, zbieramy niezbędną dokumentację – powiedział Skrago dodając, że na razie trudno przewidzieć, jak długo potrwa to postępowanie. Poinformował, że WUOZ w Olsztynie rozpoznaje wnioski kierowane zarówno przez właścicieli zabytków (te mają pierwszeństwo), jak i stowarzyszenia, czy osoby trzecie.

Liżewska podkreśliła, że członkowie TOZ zaoferowali pomoc w dokumentacji oraz wykonaniu rozpoznania historycznego budynku pasymskiego kąpieliska.

- W archiwum zachowała się dokumentacja budowy. Sporo wiemy o jego architekcie Auguście Wiegandzie, który po I wojnie świtowej zaprojektował sporo budynków w Szczytnie, pracował też w Olsztynie – dodała Liżewska.

Obecnie na liście tzw. nieruchomych zabytków w województwie warmińsko-mazurskim jest 8840 obiektów.

Cień historii. Pasym – najstarsze miasto na Mazurach

Znaczącą zaletą Pasymia jest jego położenie w malowniczym zakątku na Mazurach, pomiędzy trzema jeziorami: Kalwą, Leleskim i Gromem. Gród Galindów na Mazurach Historia tego miejsca zaczyna się na długo przed...

Źródło: PAP