XIII edycja Międzynarodowego Festiwalu Filmów Dokumentalnych HumanDOC na Mazurach
Giżycko / 17:00
Wrzesień to tradycyjnie miesiąc pamięci wybuchu najkrwawszego konfliktu zbrojnego w dziejach ludzkości – II wojny światowej. W tym miesiącu będziemy Wam przypominali o tym, że na Mazurach mamy wiele „pamiątkowych” miejsc związanych z czasem tej wojny.
Tym razem zapraszamy do Bakałarzewa, miejscowości położonej niedaleko Olecka. Tam Andrzej Strużyk – wielki miłośnik historii i militariów otworzył w dawnych bunkrach z okresu II wojny światowej, muzeum ukazujące burzliwą historię linii umocnień Prus Wschodnich.
Bunkry w Bakałarzewie wchodziły w skład linii Ostpreussen Schutzstellung czyli Wschodniopruskiej Pozycji Obronnej, biegnącej wzdłuż granicy dawnych Prus oraz były częścią Mazurskiej Pozycji Granicznej (Masurische Grenzstellung), ciągnącej się na zachód od Bakałarzewa wzdłuż rzeki Rospudy.
Całość obiektu składa się z pięciu schronów biernych oraz obiektów klasy Bneu A, których żelbetonowe mury zewnętrzne miały grubość nawet 3,5 metra. Trzonem tych umocnień jest dwukondygnacyjny schron z zachowaną kopułą pancerną ckm typu 20P7. Budową umocnień zajmowały się między innymi jednostki inżynieryjne Wehrmachtu oraz organizacja Todt.
W otoczeniu schronu odtworzone zostały zapory przeciwczołgowe, przeciwpiechotne, transzeje. Można tu również zobaczyć fragment kopuły pochodzącej z innego schronu tej dawnej niemieckiej linii obrony. Udostępniona jest również wieża widokowa umożliwiająca obserwację pięknych nadrospudzkich krajobrazów.
Schron w Bakałarzewie jest jednym udostępnionym do bezpiecznego zwiedzania na całej polskiej linii tych poniemieckich fortyfikacji. Muzeum jest obiektem prywatnym, zwiedzanie odbywa się pod opieką właścicieli obiektu, odpłatnie.
Wieś Bakałarzewo to również miejsce historyczne dla wojennego września 1939 r. 2 września Niemcy wykonali wypad na tą miejscowość, lecz zostali odrzuceni przez polskich żołnierzy. Natomiast 3.09.1939 roku wieczorem na północnym krańcu Suwalszczyzny dwa szwadrony 3 Pułku Szwoleżerów Mazowieckich z Suwalskiej BK przekroczyli granicę od Bakałarzewa w kierunku Reuss (Mieruniszki) oraz szosy wiodącej do Freuberga (Olecka). Doszło do starcia z Niemcami. Szwoleżerowie pojmali jeńców i zawrócili do własnych linii. W tym samym czasie szwadron rotmistrza Cyngotta z 2 Pułku Ułanów Grochowskich zrobił wypad do Mieruniszek i wrócił bez strat.
Jesienią 1940 roku rozpoczęto budowę tzw. Wschodniopruskiej Pozycji Obronnej (niem. Ostpreussenschutzstellung), linii fortyfikacji wzdłuż nowej granicy. Głównym wykonawcą prac budowlanych były jednostki inżynieryjne Wehrmachtu oraz grupy robocze specjalistycznej firmy budowlanej- Organizacji Todt. Nadzór inżynieryjny nad prowadzonymi pracami powierzono majorowi- inżynierowi Horstowi Renecke z dowództwa Okręgu Wojskowego nr. l z Królewca.
Budowa całej pozycji podzielona została na trzy odcinki, których budowę nadzorowały poszczególne Placówki Fortyfikacyjne:
- Narew- Pisa (Galinde) Stellung- Urząd Fortyfikacyjny Olsztyn (odcinek południowy)
- Masurische Grenz- und Suwalki Sehnen Stellung- Urząd Fortyfikacyjny Giżycko (odcinek centralny)
- Gumbinnen Stellung- Urząd Fortyfikacyjny Królewiec (odcinek północny).
Budowę wszystkich umocnień planowano zakończyć w maju 1941 roku, jednak wiadomo, że na odcinku centralnym (Masurische Grenz- und Suwalki Sehnen Stellung), prace wykończeniowe trwały jeszcze pod koniec czerwca, a więc po agresji Niemiec na Związek Radziecki. Jesienią 1944 roku fortyfikacje graniczne wzmocnione zostały kilkoma liniami okopów i rowów łącznikowych, rowami przeciwczołgowymi (linia nieciągła) oraz betonowymi gniazdami karabinów maszynowych "Kochtöpfe". Na przełomie 1944-45 roku na przedpolu pozycji trwały walki pozycyjne. W styczniu 1945 roku większość fortyfikacji została opuszczona bez walki.
Fortyfikacje granicy Prus Wschodnich z lat 1940- 41 są najlepiej zachowanym zespołem umocnień tej prowincji. Spośród wszystkich 17 punktów oporu tej pozycji na szczególną uwagę zasługuje doskonale zachowany punkt oporu Bakałarzewo przy drodze Olecko- Suwalki.
Łącznie do czerwca 1941 w okolicach miejscowości Bakałarzewo wybudowano 13 schronów: 5 żelbetowych schronów bojowych wyposażonych w broń maszynową oraz 8 schronów biernych dla załogi (w tym 1 schron przewidziany był również jako ukrycie dla działka przeciwpancernego, kal. 37 mm). Obecnie większość schronów jest łatwa do odnalezienia w terenie i ogólnodostępna dla zwiedzających.
Serwis mazury24.eu nie ponosi odpowiedzialności za treść komentarzy i opinii. Prosimy o zamieszczanie komentarzy dotyczących danej tematyki dyskusji. Wpisy niezwiązane z tematem, wulgarne, obraźliwe, naruszające prawo będą usuwane.